Ngăn
ký ức
Dù
không có gì bận rộn lắm, nhưng tôi vẫn sắp xếp cho mình một năm có một lần mở
toang cánh cửa tâm hồn, không biết để làm gì ngoài phủi một chút bụi thời gian
những kỷ niệm buồn vui trong ngôi nhà ký ức và bâng khuâng nhìn lại mảnh rong
rêu sót đọng cuối đời.
Một
tối thanh thản trong đêm trừ tịch, bao giờ cũng vậy tôi gạt hết mọi việc
thường ngày, để chăm chú sột soạt đống giấy tờ ố vàng với biết bao chuyện đáng
nhớ của thời quá khứ .Một
khoảnh khắc giao thừa thiêng liêng để nghe lòng mình lắng đọng tiếng
thời gian, ôn về kỷ niệm thân thương ngày ấy “chuyện mới cũ khóc vui
tràn trề” (PD). Xưa nhất là những trang
nhật ký thời còn đi học, kể chuyện trường lớp bạn bè, cuốn lưu bút được chuyền
tay nhau hồi đầu hè, đứa nào cũng viết bằng mực tím nắn nót đến mòn tay, những
tấm hình tuy khác người khác cảnh nhưng đều luôn có một câu lục bát rất giống
nhau ghi ở phía sau “dù cho ảnh có phai màu, xin đừng xé bỏ mà đau lòng
này.” Trời ơi, sao hồi đó mấy
nàng “cải lương” thế không biết!
Khi
chúng tôi lên đệ nhị cấp thì trường HD có phong trào du ca cho hợp
với thời thế lúc bấy giờ, thật tình mà nói chúng tôi đâu biết gì
về “phản chiến”nhưng có hát hò lửa trại vui vui là bạn bè rủ
nhau dzô, lúc đầu chừng mười mấy tên choai choai, cũng họp hành phân
công vai trò trách nhiệm, cũng chọn đồng phục mặc đi sinh hoạt ra cái
điều nội qui nghiêm chỉnh, và dĩ nhiên nhóm cũng có cái tên kêu rất
ngang tàng khí phách “Nhóm Du Ca sỏi đá trổ bông” do thầy P phụ
trách, có trưởng nhóm là TVS và thành viên là các bạn lớp 10-11 cùng
thời, bạn bè trang lứa tha hồ mà tung hoành trên sân khấu trường vào
những dịp văn nghệ cuối năm, hay đi ủy lạo “Cây mùa Xuân chiến sĩ “
trong các đơn vị Quân đội, phải nói đó là thời kỳ “vàng son”
nhất của các ca sĩ cây nhà lá vườn như SX,TVS,TC,NT,HN...Thầy T làm
Tổng giám thị lúc đó cũng có máu văn nghệ nên sáng nào đến trường
cũng được ông mở nhạc cho nghe đã đời. Mãi hơn mấy chục năm sau này
tôi vẫn nhớ đến thưở huy hoàng hồn nhiên ngày cũ. Cuộc chơi nào rồi
cũng chán, tôi tìm thấy trong cuốn sổ tay chép những bài hát tập
thể với lời nhạc của NĐQ, TTL… ,bìa sau có ghi lại buổi chia tay rã
đám của nhóm Du ca vào tháng 8-1974... Mấy tháng trước có dịp lên nhà
TH, trong một buổi chiều thu nắng vàng êm ả, hai bạn già trong lúc
đợi cơm canh chín, đã bày ra hát Karaoke say sưa mê mệt, hết song ca
rồi tới đơn ca, giọng bass rè khào khào như bị nghẹt thở vậy mà hào
hứng đến lạ lùng, tự dưng thấy nhớ mấy tên trong nhóm Du ca ngày cũ,
giờ ra chơi mà tan tác hết rồi. Bớ KCT, MTP, MTL,TH, TC, NT, NHV, Lộc
cồ…
Giai
đoạn sau 75, bạn bè trường lớp tứ tán, tôi lại có một đống thơ kể lể
chuyện xóm làng, thơ của MHS than trời than đất “ta và anh Toán vẫn
mong nhỏ về lại ST để bạn bè đấu hót cho vui, này cô bé ráng thi
đậu vào ĐH, nếu nhắm không xong thì xin đi KTM, may ra có chỗ vẫy
vùng, ha ha”, còn TH thì tả cảnh
buồn muốn chết khi còn quanh quẩn ở lại ST “thèm được gặp vài
đứa bạn để tìm chút tin yêu của hồi đó..”Cuối thơ nó còn thoòng
thêm câu “ mày phải về đăng ký
học sinh nếu còn muốn tiếp tục học, qua ngày 20-7-75 mà không đăng ký
là coi như tự ý nghỉ học, nghỉ thiệt đó nghe, chớ hổng phải dọa dẫm
như…” .Cái giọng tưng tửng
của nó làm tôi mắc cười. Ừ, nghỉ thì nghỉ. Vài tháng sau đã thấy nó
lên SG rủ tôi đi ăn bò bía ở Hồ con Rùa. Vậy đó bạn bè tôi đã bỏ
lớp bỏ trường từ dạo ấy, còn vài đứa gồng mình ở lại học cho hết
năm hết tháng để ra trường với mảnh bằng “giáo viên cấp một”
bị đổi về xã ấp vùng sâu vùng xa nào đó dạy học quên đời “khi
lá xanh rồi buồn cũng nguôi ngoai”(thơ SBTD). Nhắc
chuyện này mới nhớ nhỏ bạn chung lớp tên Th xinh xắn mặn mà, bị đì
về hóc bò tó nào đó dạy lớp ba, gặp đứa học trò quậy như quỷ, Cô
đét cho một phát, nó chạy về méc má, và trời ạ, má nó là vợ chủ
tịch xã, hầm hầm vác cây dao phay đang bằm rau đi xăm xăm tới lớp cắm
cái phụp xuống bàn hỏi “Tại sao dám uýnh nó?”. Dĩ nhiên là cô
giáo nhỏ sợ chết khiếp phải bỏ nhiệm sở mà khăn gói trở ra chợ ST
chờ ngày vượt biển.
Ngày
xưa đi học mộng mơ đầu đời, tôi cũng có vài mối tình bỏ túi để làm
kỷ niệm một thời áo trắng, nên thư tình cũng đầy nhóc ngăn tủ, nhưng
không biết sau những đợt dọn nhà năm lần bảy lượt nó rơi rớt ở đâu
mà chỉ còn sót một tờ duy nhất viết năm 76 của TC “Anh đang sống
long đong không cửa không nhà...nay Sài Gòn mai Đà Lạt vất vả nổi
trôi, nhưng trong tận cùng đớn đau chua xót đó, em vẫn là một hình
ảnh mà anh nghĩ đến với nhiều thương yêu luyến nhớ..” Nét chữ
nắn nót thiết tha trên trang giấy học trò đã từng làm trái tim tôi
xao xuyến .“Rồi trong ngôi nhà
ký ức, em sẽ đặt anh ở vị trí nào”, (
Nguyên Sa) Bây giờ có lẽ tôi đặt tình anh trên gác chuông nhà thờ để
lâu lâu nghe tiếng tơ lòng ngân nga lỗi nhịp“em gầy guộc cúi đầu
trong nắng sớm, đến giáo đương quỳ khóc cuộc tình phai”( thơ LHK).
Sau này gặp thằng em họ ở Bạc Liêu, nó khoe là đang cất giữ cả hộp
thư tình của tôi ngày trước, không biết cậu ta “âm miêu” gì,
chắc là nó thích tò mò khi đọc lén thư người khác..Thư tình thường
được viết bằng cả trái tim nên dễ cảm xúc..Có lẽ hồi xưa tôi học
khá môn văn(!?). Tôi còn giữ một thông báo của trường gởi phụ huynh
để xin phép cho trò TNA đi Cần Thơ dự thi văn chương nhân ngày Phụ nữ
Việt Nam tháng 3/1975 do thầy hiệu trưởng LCH ký. Tôi cũng tìm thấy ở
đây vài cuốn đặc san Xuân của trường HD quay Roneo màu mực nhòe nhoẹt,
rách bìa.., tranh vẽ do họa sĩ đương thời LVQ phụ trách. Có thơ của
SBTD Huy Giao, Ong Huệ Xuân, có tùy bút của Linh Thụy Châu, Nguyên Anh,
có “phóng sanh sự” của ai đó khi bàn về tờ bích báo có cái tên “Hoàng
Hoa” với lời chú thích rất hách xì xằng : Hoàng là Hoàng Diệu,
còn Hoa là tinh hoa, nghĩa là bao nhiêu tài nghệ trong thiên hạ đều gom
về trường này, nghe hết hồn chưa? Thiệt tình hổng hiểu sao lúc còn
trẻ bọn mình ngông nghênh thế, giống như con gà trống cứ ngỡ mặt trời
mọc lên là để nghe nó gáy...Trong mớ giấy tờ ố vàng được ép plastic
cẩn thận đó là “những bức thơ viết sai chánh tả” của
Má gởi vào trại giam cho tôi, lá thơ nào cũng làm tôi khóc mướt vì
thương Má một đời lận đận khổ đau, cho đến bây giờ mỗi lần đọc lại,
tôi vẫn thấy lòng rưng rưng như Má đang quanh quẩn đâu đây “ba má nhớ
con lấm, rán cải tạo tốt để nhà nước cú sét chở dề sống dới gia
đình, chời chở dó, ba con bịnh quài, má còn khẻo nhưn bán buôn ế
lấm” .
Ba
Má tôi đều lần lượt qua đời trong cô đơn nghèo khó ở quê nhà mà không
kịp chờ tôi mãn án trở về..Tôi như hụt chân đuối sức khi nhận ra
mình bỗng chốc bị mồ côi...Tôi nâng niu kỷ niệm của Má như một gia
tài, tấm lòng Bà Mẹ nào cũng đáng được trân trọng tôn vinh. Những
lá thơ của Má luôn là chỗ dựa yên ấm cho tôi trên bước đời mỏi mệt,
ngả nghiêng.
Ngày
về hành trang tôi lại đầy thêm những xấp thư chứa chan tình nghĩa của
thầy cô bè bạn gần xa hết lời động viên an ủi “ Bắt
đầu làm lại ở tuổi trên 30 chưa phải là quá muộn, hãy cố lên cô học
trò dũng cảm, cuộc sống đang mở rộng, hành trình còn dài ở phía
trước và đâu ai biết được ngày mai, cũng như ta đã không biết được ta
đã là ngày hôm nay..”
“Sóc
Trăng vẫn vậy nhưng ở một nhịp sống khác xa ngày xưa, khác xa những
ngày HoàngDiệu rợp mát bóng cây còng và áo trắng thấp thoáng giữa
các hành lang lớp học...không hiểu sao cứ nhắc đến áo dài trắng là
em nhớ tới chị, rồi nhớ tới anh S, anh L và dàn trống đờn xập xình
của nhóm Du ca, nhớ tới bãi cỏ sau trường mà mùa mưa lầy lội, mùa
nắng lốm đốm cỏ dại...Chị đã sống sót trở về, đó là sự may mắn.
Hãy đứng dậy mạnh mẽ như chưa bao giờ vấp ngã, tụi em vẫn nghĩ nhiều
về chị trong mấy năm qua, vẫn quý mến chị như ngày xưa.”..
Hình
ảnh thư từ hơn mấy mươi năm trước mà tôi còn cất giữ được tới bây
giờ phải nói là do tấm lòng thương con của Má tôi, bà cất kỹ trong
cái rương, rồi khi nghèo túng phải bán nhà về quê, bà đem gởi cái
rương bên hàng xóm...Khi tôi về, nhỏ Hà đưa lại xấp hồ sơ dầy cộm,
bỏ trong bao nylon cột dây chuối, nhìn mấy tờ “Thành
Tích Biểu” cái bìa màu hồng bị
mối gặm loang lở mà xôn xao trong lòng, mấy tấm hình đen trắng bây giờ
được các bạn đưa vào trang web cũng xuất phát từ đây, công này là
của tay phó nhòm TH, hồi đó học trò nghèo làm gì có máy ảnh, TH
mượn của chị Ba nó xí xọn đem vào lớp bấm tá lả đám bạn nên bây giờ
mới có hình kỷ niệm để đời, bây giờ nhìn hình nó chưng hửng “lo chụp
cho tụi bây mà tao hổng có tấm nào”, nhưng
cũng còn hên là nó ra tiệm Mỹ Dung ở đường giữa chụp chân dung, cặp
kiếng cận to đùng trên gương mặt ngây thơ khờ khạo của nó lúc đó đã
khiến nhiều tên húi cua bị hút hồn ngoài cửa lớp.
Như
đã nói hồi đầu, ngăn ký ức chỉ mở vào đêm giao thừa hàng năm, nhưng
năm nay nghe thiên hạ xôn xao chuyện ngày tận thế, tôi cho phép mình mở
cửa sớm hơn. Ừ, biết đâu được chuyện đất trời trăn trở, hồi năm 2000
cũng có um sùm vụ này rồi, đến nỗi người ta rống lên bài hát “Năm
hai ngàn năm anh còn gì, tôi còn lại gì”. Rồi có thấy gì đâu?
Chim vẫn hót, mặt trời vẫn mọc, và thiên hạ vẫn sống nhởn nhơ ra
đó, để thù hằn để giết chết nhau bằng những thứ vũ khí ngày càng
tối tân hơn, nhưng lần này thì chắc anh bạn khoa học gia của chúng ta
đã nghe ngóng chuyện trên trời nên mới dám đưa lên Web cái tin quan
trọng khẩn cấp “Xin đừng thờ ơ, cả thế giới đang lo lắng về hiểm
họa hâm nóng toàn cầu, không còn bao lâu nữa đâu...băng sẽ tan chảy,
mực nước biển dâng cao ..”có
nơi người ta còn chuẩn bị chu đáo để chờ đón ngày về với Chúa với
số lượng người tham gia đông đảo, khi đang viết bài này thì anh bạn
bên kia trời Tây báo tin ở cái vùng nào đó trên nước Pháp, giá nhà
cửa vọt lên cao vì thiên hạ tin rằng nơi đó an toàn nhất trên trái
đất khi có cơn bão từ tiêu
diệt thế giới ...
Vậy
đâu phải mình ên tôi tin vào chuyện bá vơ đâu?
Và
bài hát lần này chắc phải sửa lời đôi chút “
Năm hai mười hai anh còn gì , tôi còn lại gì...”
Phải
thú thiệt là tôi cũng lo lắm vì có những điều chưa làm xong, những
mơ ước chưa thực hiện được, bạn bè người thân chưa nói ra hết những
yêu ghét trong lòng, cứ tưởng tượng vài hôm nữa trục quay địa cầu
bỗng nhiên gãy lìa, mọi người đều văng ra khỏi sức hút của trái đất
để rơi vào nơi vĩnh hằng nào đó..thử nghĩ xem chừng đó vạn vật ra
sao ?!! Tôi đặt mình vô trường hợp “Sống như thể ngày mai mình
chết” để viết ra những lời
trăn trối này gởi đến mọi người gần xa.
Rằng
thì là tôi đến với bạn bè bằng chân tình quý mến, với người thân
thương luôn ơn nghĩa trong lòng, với đất nước vẫn nặng tình quê hương
xứ sở, với đồng bào vẫn biết xót xa máu chảy ruột mềm...tánh khí
ương ngạnh nên dù dao kề cổ cũng
không thể nói ghét thành thương, bởi
vậy trong giờ phút trọng đại này, ai có giận hờn tôi mà để bụng
thì cũng nên quên đi, kẻo hồn vía nặng nề khó tiêu diêu miền cực lạc
lắm đấy.
Nói
như anh bạn TĐP thì với chữ Nếu, anh ta có thể bỏ cả thành phố Sóc
Trăng vô cái chai thì tôi lại nghĩ nếu ngày mai tôi vẫn như hôm nay,
nghĩa là giờ G không hề hiện diện, thế giới này vẫn tiếp tục tồn
tại, nhân loại vẫn hít vào thở ra trong cái cõi ta bà ô nhiễm này,
thì chắc có lẽ tôi vẫn tánh nào tật nấy, ham rong chơi bỡn cợt mà
không phải lo sốt vó cái đêm trừ tịch mịt mù của ngày 22 tháng 12
năm 2012 hù dọa yếu tim.
Nhưng
nếu (lại nếu) ngày mai tôi chết chắc cũng không có gì hối tiếc, bởi
lẽ vô thường mà, tuy nhiên cũng cần nói đôi lời trước khi ò-í- e cho
có vẻ trang trọng như người ta hay đọc “diễn văn”trong buổi lễ bế mạc
.
“Kính
thưa chư liệt vị, kính thưa bá quan văn võ, kính thưa trường thưa lớp,
thưa thầy thưa cô, thưa bạn lớp trên lớp dưới, thưa bạn gần bạn
xa…Trong bước đường đời ngược xuôi trần tục, tôi vốn không phải là kẻ
hoàn hảo nên thế nào cũng có va vấp lỗi phải, “Nếu ngày mai tôi
chết”nhân dịp này cũng xin mọi người rộng lòng miễn chấp bỏ qua,
để lỡ còn cơ hội gặp nhau trên cõi “âm
vô cực, dương vô cùng” mơ
hồ huyền hoặc nào đó thì tụi mình sẽ tiếp tục ..chơi chung,”
Bye
bye , see you later,
hahaha…
Ngọc
Ánh